सुरुवात नव्या बदलाची

श्रावणाचा अलवार महिना येतो. निसर्गाने मुक्तहस्ताने सौंदर्याची उधळण केलेली असते. लहान मोठी रोपटी सुध्दा अद्भुत दिसणारी फुले लेवून श्रीमंत झालेली असतात. अजुबाजूला पाचूंची नुसती पखरण झालेली असते. रंगांच्या विस्मयकारी छटा लेवून डोंगर सजलेले असतात. अवखळ झऱ्याप्रमाणे बागडणारा श्रावण अनेक व्रत, वैकल्य, उपास, ग्रंथवाचणामुळे प्रौढही भासतो. पंचमीला अंगणा अंगणात माहेरवाशीनींचे पैंजणे रुणझुणतात. झोके बांधले जातात. वारूळे पुजली जातात. सोमवारी शिवामुठी वाहील्या जातात. स्वयंपाकघरातुन खमंग वास येतात. चटण्या, कोशींबिरी, वेगवेगळ्या वड्या, भाताच्या मुदीवरचे पिवळे धम्मक वरण आणि विविध भाज्यांनी केळीची पाने सजतात. रांगोळीच्या महिरपींवर चिमटीने हळदी कुंकू पडते. तृप्त पंगती उठतात. अनेक व्रतांची उद्यापने करीत करीत श्रावण आला तसाच गडबडीने जातो. पण जाताना बाप्पांचे वेध लावायला विसरत नाही.

बाप्पा येणार म्हणलं की सजावटीच्या चर्चा सुरू होतात. सगुण रूपात शोभणारा बाप्पा कुठल्या रूपात घरी आणायचा ह्यासाठी मूर्ती निवडणे हे काम सर्वप्रथम करण्यात येतं. एव्हाना काहींनी बाप्पा बुक केलाही असेल. अनेकजण मूर्ती घरीच बनवतात. कोणी मातीचा तर कोणी तांदळाचा, शाडूच्या मातीचा, पेपरचा, इ. बरेचजण मूर्ती विकत आणतानाही अगदी आठवणीने मातीची मूर्ती आणतात. पण बहुतकरून व मोठ्या प्रमाणावर pop म्हणजेच प्लास्टर ऑफ पॅरिस च्या मूर्ती दरवर्षी खपतात. Pop चे तोटे माहीत असूनही लोक त्या विकत घेतात.pop च्या मूर्ती पाण्यात विरघळत नाहीत, रंगासाठी वापरलेली रसायने घातक असतात. शिवाय, त्यांची काय हालत होते हे पाहायचे असेल तर विसर्जनानंतर नदीकिनारी किंवा समुद्रावर जाऊन पहा. निर्माल्यही नदीत किंवा जलाशयात विसर्जित करण्यात येते. त्याचे पुढे काय होते हे आपण जाणतोच. सजावट करताना थर्माकोल सारखे पर्यावरण विघातक साहित्य मोठ्या प्रमाणावर वापरले जाते. ते टाळून, सहज कुजणारे किंवा पुनर्वापर करता येण्याजोगे साहित्य वापरायला हवे. ह्या सगळ्या गोष्टी ध्यानात घेऊन आपला गणेशोत्सव जास्तीत जास्त पर्यावरणपूरक कसा करता येईल ह्या अनुषंगाने विचार आणि अंमलबजावणी व्हायला हवी. म्हणूनच जे मायबोलीकर पर्यावरणपूरक गणेशोत्सव साजरा करतात, त्यांना त्यांचे अनुभव मांडण्यासाठी हा धागा, त्यामुळे इतरांनाही प्रेरणा मिळेल आणि पर्यावरणाची हानी रोखण्यास मायबोलीचाही हातभर लागतो आहे हे सुखद सत्य जगासमोर येईल.

बदल ही एकदम होणारी गोष्ट नसली तरी त्याची सुरवात कुठून तरी होणं गरजेचे आहे. शंभर मैलांच्या प्रवासाची सुरवात ही पहिल्या उचललेल्या एका पावलानेच होते. म्हणूनच या दुरवर चालणाऱ्या पर्यावरणपुरक प्रवासाचे पहिले पाऊल आपली मायबोली या 'गणेशोत्सवाच्या' निमित्ताने उचलत आहे. ह्या गणपतीला मायबोली तर्फे "सुरुवात नव्या बदलाची" हा उपक्रम राबवतो आहे. ह्यात तुम्ही साजरा केलेला पर्यावरण पूरक गणेशोत्सवाचा अनुभव लिहणं अपेक्षित आहे, सोबत प्रकाशचित्र असेल तर सोन्याहून पिवळं. या वर्षी जमले नसेल तर तुमच्या मनात असलेल्या कल्पना मांडल्या तरी त्यांचे स्वागत आहे. त्यांचा उपयोग इतरांना पुढच्या गणेशोत्सवात करता येईलच की.
गणपतीबाप्पा मोरया!