वीक एन्ड आला. एक शॉर्ट ट्रिप करण्याचे ठरले. सॅन अँटोनियो.
"किती लांब आहे?" मी विचारले.
"काही नाही, तीन साडेतीन तासाच्या ड्राइव्हवर आहे." मुलगा म्हणाला. या अमेरिकेत प्रवासाचे अंतर मैल किंवा किलोमीटरवर कधीच मोजत नाहीत. किती वेळ लागेल यावर मोजतात!
हल्लीची मुलं खूप छान ट्रिप मॅनेज करतात, याचे प्रत्यंतर या वेळेसही आले.
मुलाने प्रवासासाठी सात सीटर दांडगी गाडी भाड्याने घेतली होती. पेट्रोल टाकी फुल! गाडी परत करताना टाकी फुल करून द्यावी लागती म्हणे.
माझा मित्र, सुधीर, परक्या ठिकाणी गेला कि सवड असेल तर आवर्जून तेथल्या लोकल मार्केटमध्ये एक चक्कर मारतो, मग ते भारतातले एखादे खेडे असो, कि परदेशातला शहर! मी एकदा त्याला कारण विचारले.
"अरे, नगरला आल्यावर लोक किल्ला, नाहीतर चांदबिबीचा महाल पहायला जातात अन तू आधी बाजारात जाऊ म्हणतोय?"
"तेच काय, कि बाजारात चक्कर मारली कि, स्थानिक लोकांची, त्यांच्या आवडीनिवडींची, राहणीमानाची, अशी खूप माहिती मिळते! "
मला त्याचा हा फंडा आवडला. मी बाजार पालथे घालायचो पण हा दृष्टिकोन माझ्या आकलनात आला नव्हता. याचा फायदा मला अमेरिकेत झाला. ऑस्टिनच्या वास्तव्यात मी मॉल आणि दुकान पहिली.
मी ऑस्टिनला आल्यापासून तीन मंदिरांना भेट दिली आहे. पैकी 'ऑस्टिन पब्लिक लायब्ररी' तुमच्या पर्यंत पोहंचवली आहे. राहिलेले दोन मंदिरांन पैकी एक होते व्यंकटशाचे मंदिर. मुलाकडे गाडी आहे ती पाच आसनी, म्हणजे एक ड्राइव्हर आणि चार पॅसेंजर्स. आम्ही आल्याने आमचे कुटुंब सहा जणांचे झाले. मुलगा, सून, जुळ्या मुली, आणि आम्ही दोघे. आपल्या येथे लेकरं मांडीवर घेऊन गाडीत बसता येत नाही. लहान मुलांसाठी विशेष सोय असलेली डीट्याचेबल सीटिंग अरेंजमेंट असते. ती गाडीतील सीटला जोडता येते. त्यातच लहान मुलं बसवावे लागतात, हे लहान मुलांच्या सुरक्षितेसाठी केलेला कायदाच आहे. आणि तो सर्वजण पाळतात.
एव्हाना मी बऱ्यापैकी येथे (म्हणजे ऑस्टिनच्या घरात) रुळलो आहे. मुलाचे घर ज्या कॉलनीत आहे (येथे याला कम्युनिटी म्हणताना ऐकलंय) तो परिसर देखणा आहे. एका बिल्डिंग मध्ये तीन घरे मध्ये पॅसेज लगेच त्याला लागून तीन घरांचा रो, अशे तीन माजले, म्हणजे एकंदर आठरा अपार्टमेंट्स. अश्या बऱ्याचश्या बिल्डिंगा आहेत. तीस -चाळीस तरी असतील. कोठेही लिफ्ट नाही. या सर्व इमारतींना एक कंपाउंड घातले आहे, चौकोनी लोखंडी बारचे. सर्व इमारतींना जोडणारा एक चांगला प्रशस्त टाररोड आहे. कार, ट्रक इत्यादी वाहनांसाठी. हा भाग सोडला तर बाकी जमीन हिरवळीने झाकली गेलेली आहे. मॅपल आणि इतरही खूप झाडे आहेत.
येथे गरीब असो श्रीमंत असो कार आवश्यक आहे. 'कार' हि येथे, रोटी-कपडा-और मकान इतकीच गरजेची आहे. त्याला करणेही आहेत. विरळ आणि विखुरलेली रहिवाशी वस्त्या. दूर अंतरावरील गरजेच्या वस्तूंचे आउटलेटस, सार्वजनिक वाहतूक खूप अविकसित, त्यामुळे तिच्यावर अवलुबुन रहाणे अशक्य, स्वस्त कार्स, आणि त्या साठी सहज, कमी दरावरील कर्ज, उत्तम रस्ते, त्यामुळे चारचाकी वाहन गरजेचे झाले असावे. तसेच येथील कार चालवायला तश्या सुलभ आहेत. ऑटो गेअरचा गाड्या असतात. हाताने टाकण्याचा फक्त एकच गियर, रिव्हर्स गियर. हातात स्टियरिंग, पायात ब्रेक आणि एक्सलेटर! त्यामानाने टुव्हीलर्स, बाईक नगण्य होत्या. 'बाईक' हि येथे लक्सवरी समजली जाते!
न्यूयार्कच्या विमानतळावर एक गोष्ट मला जरा खटकली. आमची वरात(वरात म्हणजे व्हीलचेयर वरली बायको, त्यामागे चेयर ढकलणारी कन्या, तिचा सोबत त्या चेयरला अडकवलेल्या आमच्या चाकाच्या बॅगा,आणि त्याच्या मागे हातात पासपोर्ट घेऊन मी.) सामानासकट कार्गोच्या लाईनीत होतो. तिथे गर्दी होतीच. ती मॉनिटर करायला एक आफ्रिकन अमेरिकन ऑफिसर बाई होती. तिला माझे मोकळ्या हाताने चालणे आणि एका अमेरिकन व्यक्तींनी आमच्या लगेज मॅनेज करणे रुचले नसावे. तिने त्या व्हीलचेयरवाल्या पोरीला सांगून, चेयरला अडकवलेली मोठी बॅग माझ्या हाती सोपवली. मला हे थोडस लागलं. पण जरा विचार केल्यावर असे कळले कि, हा अनुभव आपल्याला नवा नाही.
आम्ही आमच्या नंबरची सीट हुडकून त्यावर बसलो. एका 'हवाईसुंदरी'च्या मदतीने, हिची हातातली बॅग आणि माझी लॅपटॉपची बॅकसॅक, सीटवरील रॅक मध्ये सारून दिल्या. सीटवर पाघरायची शाल, एक चिटूर्नि उशी, आणि हेडफोनचे पाकीट होते. समोरच्या सीटच्या पाठीवर एक मॉनिटर होता. खूप 'प्रयत्न-प्रामादा'(Trail -error साठी हा शब्द कोठेतरी वाचला होता. कसा आहे?) नंतर, या स्क्रीनने माझी पंधरा तास करमणूक केली होती. दोन सिनिमे मी पहिले, एक त्यानेच दाखवला!