निसर्गाच्या गप्पा - २

दिनेशदा, या फळांत गर होते का...?

दिनेशदा म्हणजे चालतं,बोलतं ज्ञानाच भंडार आहे.कुठलिही माहिती द्यायला ते तत्पर असतात्.त्यांच्यामुळे अनेक शिष्यही तयार झालेत. निसर्गप्रेमी मंडळिंची संख्याहि वाढत आहे.

दिनेशदा, आत्ताच मेटोको (२५९०) वर तुमचे सल्ले वाचून आलो.

इकडे आणि तिकडे (आणि सगळीकडे) दिलेल्या सल्ल्यांमुळे तूम्हाला (हाडवैद्यच्या चालीवर) झाडवैद्य ही पदवी देण्यात येत आहे.... (रेकग्नाईझ्ड बाय 'अमित' ऑफ ईंडिया)

जोक्स अपार्ट. सल्ल्यांबद्दल मनापासून आभारी आहोत.

मलासुद्धा खरंच दिनेशदांबद्द्ल आश्चर्यच वाटतं.

असुदे, मला फार पुर्वीच, मायबोलीकरांनी "झाडबाबा" हि पदवी दिली होती. तिच जास्त आवडते.

साधना/ चातक, मला खायचा खूप मोह झाला होता हि फळे, पण भाभीने टोकले. पण फळे कडक होती.
(काहितरी खायचेच म्हणून कॉफीची कच्ची आणि पिकलेली फळे खाल्ली. "तरतरी" आली.)

दिनेशदा मारूती चित्तमपल्लींच्या पुस्तकात करमळाला रानकेळी हे दुसर नाव आहे. ती फळे खातात का ?

झाडबाबा<< दिनेशदा महीमंड्णगडचा ट्रेक लक्षात आहे म्हणायचा
मस्त धमाल केली होती

जागू, रानकेळी वेगळी असतात. त्यांना चवई म्हणतात, त्याचे केळफूल मोठे असते, त्याची भाजी करतात. रानकेळी पण चवीला छान असतात, पण त्यात मोठ्या बिया असतात. माकडांना ती अतिप्रिय असतात, त्यामूळे त्यांच्या तावडीतून ती बचावत नाहीत.

हो रे, परत काढू या तसा ट्र्क कम पिकनिक..

ट्र्क कम पिकनिक..<< ट्रेक नाही झाला तरी चालेल पण तुमच्या बरोबर निसर्गात भटकंती करायची आहे, पण ट्रेक ला नकार मात्र नाहीये.

दिनेशदा मी कालच वाचले केशराचा पाउस पुस्तक. त्यात मारुती चित्तमपल्ली यांनी रानकेळी (करमळ) असा उल्लेख केला आहे.

आम्ही पुणेकर पण जॉईन होऊ तुमच्या ह्या ट्रेक कम पिकनिकला .

जागू केशरांचा पाऊस म्हणजे त्यांचे ललित पुस्तक ना ? तेच वाचायचे राहिलेय.
करमळ म्हणजे पाचधारी पोपटी फळे असतात ती (स्टारफ्रुट) आणि मोठी करमळ म्हणजे आपण राणीच्या बागेत मोठ्या फळांचे झाड बघितले ते, त्यापैकी नेमके कुठले म्हणताहेत ते, कळत नाही.

शिवाय रानकेळी, म्हणताहेत म्हणजे केळी, कर्दळीच्या कूळातलेच असणार. (म्हणजे हि दोन्ही नाहीत)

साधना / सचिन नक्किच कळवीन यायच्या आधी.

अरे हो, विचारायचं होतं. कुणाकडे मनिप्लांटचा मोठा वाढलेला वेल आहे का ? भारतात त्याला फळ आलेले बघितलेय का ? मी काल मनिप्लांटचे फळ खाल्ले.
मग सविस्तर लिहिनच, पण भारतत कुणी बघितलेय / खाल्लेय का ते सांगा.

दिनेशदा मनिप्लांट माझ्याकडे आहे पण मी कधी फळ नाही पाहीले.

मी गुरुवारी पेणला गेले होते. तेथिल एका डोंगरावर जाण्याचा योग आला आणि मला इतका आनंद झाला कारण बुधवारीच मी इथे उक्षिची फुल पाहीली आणि मी कधी पाहिलीनसल्याचे म्हटले. पण त्या डोंगरात उक्षीचा भरपुर बहर आला होता. भरपुर उक्षी आहे पेण च्या रस्त्या रस्त्यालाही. सगळी फुलली होती. मोठे मोठे वेलही होते.

दिनेशदा, आमच्याकडे पण मनिप्लांटचा खूप मोठा वेल होता. पण फळ कधीच नाही पाहिले.

एक दोन दिवसात लिहितो. पोताला अननसासारखे आणि चवीला साधारण फणसासारखे लागते. इथे केवड्याचे फळ पण खातात. ते दिसायला आणि चवीलाही, अननसासारखेच लागते.

मी ते गणपतिपूळ्याला (प्रदक्षिणेच्या मार्गावर) आणि अंबोलीला (कावळेसादला जाताना जी नदी ओलांडावी लागते, त्या नदीच्या पात्रात ) बघितले होते.

अरे नुसते झाडच काय घेऊन बसलाय? आआपा चे काय? तिथे पाकवैद्य ही पदवीही द्यावी लागेल >>>साधने, अग, आणि गाण्यात पण यांचा नंबर पहिलाच असतो. मला वाटत हे प्रत्येक क्षेत्रात तरबेज आहेत, तर यांना 'सर्व गुण संपन्न' किंवा सर्वश्रेष्ठ अशीच पदवी द्यावी लागेल.

साधना, तो सपाट बिनकठड्याचा पूल आहे ना, तिथे बघितले होते. झाडावर फूल टिकले तर फळ धरणार ना !
पण आंबोलीत इतक्या उंचीवर केवडा आहे हे एक नवल आहे. हे झाड समुद्रकिनार्‍यावरचे. त्याच्या खोडाचे, इतर तिवरांच्या झाडाशी असणारे साम्य नक्कीच लक्षात आले असेल. जिथे खाडीचा भाग असतो, तिथे पाण्याची पातळी दिवसातून दोनदा कमीजास्त होते. त्यामुळे त्या भागातली खोडे, मुळांचेही काम करतात.

या झाडांचा तो भाग, अर्धा दिवस पाण्यात असतो, तर अर्धा दिवस वर असतो. त्या भागात पाने नसतात.
या झाडांना दिवसातून दोनदा खारट पाण्यांचा सामना करावा लागतो. रसायनशास्त्राचा एक नियम माहित असेल, कि दोन वेगवेगळ्या संपृक्ततेचे द्राव एकमेकांचा संपर्कात आले, कि त्यांच्यातील विरघळलेल्या क्षारांचे प्रमाण, समपातळीवर यायचा प्रयत्न करते. समुद्रातले खारे पाणी आणि झाडातले साधे पाणी यांच्यातही असेच होते. यावर या झाडांनी अनेक उपाय शोधलेले असतात. काही झाडे मीठ झाडात शिरणार नाही अशी व्यवस्था करतात तर काही झाडे, जास्तीचे मीठ पानावाटे बाहेर टाकतात.
या भागातल्या काही झाडांच्या पानांवर मीठाचे थर असतात.

माचोळ नावाची एक रानभाजी असते. ती समुद्रकिनार्‍यालगतच उगवते. पाने सुरुच्या पानासारखीच असतात. ती पण अशीच खारट असते. त्या भाजीत मीठ घालावे लागत नाही.
(शिवाय तिचा स्वाद माश्यासारखाच असतो. जागू/ साधना ऐकताय ना ?)

दिनेशदा मी अशिच समुद्रातली भाजी दिली होती मागे घोळीच्या पानंसारखी सारखी पण लांबट. तिच नाव डायला. ती पण चविला खारटच असते.

साधना, निसर्ग वाईट नसतो, नशा वाईट !!!

आणि ना कुठेतरी निसर्गाचे श्रेष्ठत्व मान्य करावेच लागते. पृथ्वीवरच्या निसर्गात, मानव म्हणून आपले स्थान अगदी क्षुद्र आहे. आपण फार कमी काळ पृथ्वीवर आहोत, आपले अस्तित्व पुसुन टाकायला, निसर्गाला फार कमी वेळ लागेल. आपण मात्र, त्याच्यावर प्रमाणाबाहेर अत्याचार करतोय.

बाय द वे, आज जागतिक वन दिना निमित्त, "होम" हा चित्रपट परत बघूया यू ट्यूबवर. आता आपल्या हातात, केवळ १० वर्षेच आहेत म्हणे, केलेल्या चुका निस्तारायला..

जागू, तिवरांची जंगले कमी झाल्यापासून, हि माचोळ भाजीही जवळजवळ नष्टच झालीय. आपल्याकडेच नाही तर भूमध्यसमुद्राच्या परिसरात पण खातात ही भाजी.

मला फार पुर्वीच, मायबोलीकरांनी "झाडबाबा" हि पदवी दिली होती. तिच जास्त आवडते.
दिनेशदा,
मग ठिक आहे, बाकी माझी नविन पदवी आता मी तरी माघारी घेतो ....!
या वरील सगळ्या पदव्या तुम्हाला द्यायच्या तर कशा स्वरुपात ? माझ्या मते आर्मीतल्या लोकांसारखे स्टार्,मेडल (बिल्ले) शर्टावर अडकावलेले छान दिसतील, सगळे ७-८ मेडल एका ठिकाणी दिसतील ...

आम्ही पुणेकर पण जॉईन होऊ तुमच्या ह्या ट्रेक कम पिकनिकला .
प्रज्ञा,
अनुमोदन !

जागु ,मुंबईकरांनो 'निग' या पानावर पुणेकरांची गर्दी वाढत आहे, हे लक्षात असु द्या
मग एक दिवस आम्ही या पानावर पुण्याचा पुणेरी शिक्का मारु !

अनिल भाउ,

जागू आणि साधना या दोन मुंबैकरणी असेपर्यंत ''निग'' पुपु होणार नाही.

पुपु होणार नाही<< मी पुण्यातलाच आहे तरी पण याचा पु पु होणार नाही, निसर्गा पुढे कोणाचे चालते का कधी,

निसर्गा पुढे कोणाचे चालते का कधी,>>>>

रविवारी, २७ मार्च रोजी राणीच्या बागेत कोण कोण येणार ?????